Page 65 - inovasyon 27
P. 65
Eylül Fırat: Astrobiyoloji nedir? Hangi sorulara cevap arar ve nasıl yöntemler
kullanır?
Seda Işık: Astrobiyoloji disiplinler arası bir çalışma alanıdır. Temel
bilimlerin tüm dallarının ve bilgisayar bilimlerinin katkı sağlayabileceği ve
ortak çalışabileceği bir kesişim kümesi diyebiliriz. Fizik, kimya, biyoloji, jeoloji,
genetik, vb. alanlarda çalışan bilim insanları, çok farklı açılardan bakarak
dünyamızda yaşamın nasıl ortaya çıktığını ve başka gezegenlerde yaşam
olup olmadığını araştırıyor. Bunlar gerçekten çok heyecan verici sorular
Bu sorulara birkaç yoldan cevap arıyoruz diyebiliriz. Öncelikle Mars’a ve dış
güneş sistemine planlanan uzay görevleri var. Bunlar doğrudan yaşama ait
kanıt bulma amacıyla gönderilen araçlar. Yer ve uzay konuşlu teleskoplarla
spektrometrik gözlemler yapılarak gezegen atmosferlerinde yaşam için
önemli olabilecek element ve moleküllerin izlerine ulaşmaya çalışıyoruz.
Bir diğeri tabi ki deneyler. Örneğin gezegenimizdeki ekstrem ortamlarda
(okyanus tabanı hidrotermal ortamları, arktik deniz buzu ya da aşırı kuru
çöl ortamı vb) yaşayan organizmaların evrimsel süreçlerini ve hayatta
kalma mekanizmalarını araştıran bilim insanları mevcut. Çünkü dünyada
yaşamın başladığı zamanlarda gezegenimizin şimdiki gibi görece sakin
değil, iklim ve jeolojik aktivite bakımından uç durumları yaşamış bir ortam
olduğunu biliyoruz. Yine başka bir yöntem olan filo genetik haritalar ile
modern genomların ortak özelliklerini ve son evrensel ortak ata ile bağlantısını
anlamaya çalışan çalışmalar devam ediyor. Diğer yandan, yaşam aradığımız
gezegenin koşullarına benzeyen ortamları bilgisayarda modelleyerek yaşamın
ortaya çıkması ve sürmesi için ne gibi çevresel etkenlerin olması gerektiğini
hesaplıyoruz. Aşağıya kendi yaptığım modellerin bir görselini ekliyorum.
Ganimed, Titan, Europa, Enceladus ve Lost City hidrotermal ortamında önemli organik moleküllerin
farklı basınç-sıcaklık profillerinde kararlılığını ve enerjisini gösteren modeller.
İNOVASYON KÜLTÜRÜ • 65