Page 50 - inovasyon 20
P. 50
İNOVATİF HABER EVENT HORIZON Modern anlamda kara delikler ilk olarak 1915'te Albert Einstein'ın genel
görelilik teorisinin bir sonucu olarak tahmin edildi. Bu nesneler o kadar
yoğun ki, olay ufku adı verilen bir sınırla çevrili; bu sınırı aşan herhangi bir
şey asla dış evrene geri dönemez. İlk aday kara delik, Uhuru X-ışını uydusu
TELESKOBU tarafından keşfedilen Cygnus X-1 idi. Bu keşfi, 1974'te Samanyolu'nun süper
kütleli kara deliği Sagittarius A*'nın tanımlanması izledi.
Bugün kara deliklerin kozmosta yaygın olduğunu biliyoruz. Neredeyse her
büyük galaksi, Güneş kütlesinin milyonlarca veya milyarlarca katı ağırlığında
Tuğba Sevinç
Kültür Koleji Ortaokulu en az bir süper kütleli kara delik içerir. Her yerde bulunmalarına ve büyük
Fen Bilimleri Bölüm Başkanı
kütlelerine rağmen, bu kara deliklerin boyutları nispeten küçüktür, yani en
Event Horizon Telescope (Olay Ufku Teleskobu-EHT-), süper kütleli kara iyi teleskoplarımız bile onların görüntülerini alamaz - en azından yalnız
delikler etrafındaki emisyonu görüntülemek için birleşmiş bir gözlemevi çalışırken. EHT, birden fazla teleskopu gezegen boyutunda tek bir sanal
grubudur. gözlemevinde bir araya getirmek için "çok uzun temel interferometri" (VLBI)
olarak bilinen bir yöntem kullanır. Bu birleşik güç, ona dev eliptik gökada
M87'deki süper kütleli kara deliğin bir görüntüsünü almak için gerekli
çözünürlüğü verdi.
Resim-2: Hawaii'deki
Resim-2 Maunakea zirvesinde
Milimetre-altı Dizisi'ni
(SMA) oluşturan 6
metrelik antenlerden
biri. SMA, birden
Resim-1
fazla teleskopu tek
bir dünya çapındaki
gözlemevinde bir-
Resim-1: Event Horizon Teleskobu tarafından çekilen, yoğun yerçekiminin et- leştiren Event Hori-
kisi altında dönen maddenin yaydığı ışığı gösteren insanlık tarihinde bir kara zon Telescope'un bir
deliğin ilk görüntüsü. Bu kara delik, Güneş'in kütlesinin 6,5 milyar katıdır ve bileşenidir.
M87 galaksisinin merkezinde bulunur.
50 • İNOVASYON KÜLTÜRÜ / HAZİRAN 2022 HAZİRAN 2022 / İNOVASYON KÜLTÜRÜ • 51