Page 56 - inovasyon 20
P. 56
İNOVATİF HABER Bu kara delik türü, daha küçük, yıldız kütleli kara delikler ile galaksilerin Görüntü, 2019'da Messier 87 adlı bir galaksideki bir kara deliğin ilk
merkezinde gizlenen süper kütleli kara delikler arasındaki boşluğu dol-
görüntüsünü üreten Antarktika'dan İspanya ve Şili'ye uzanan sekiz radyo
teleskopundan oluşan bir ağ olan Event Horizon teleskopu (EHT)
duruyor. Yeni keşfedilen “goldilocks” kara deliği 55.000 güneş kütlesine
tarafından yakalandı. Görüntü, ana akım astronominin çalış-
sahiptir. Gökbilimciler, çok arkasında bulunan bir şeyi tespit ederek
ma varsayımı olan Samanyolu'nun merkezinde bir kara delik
ara kara deliği buldular: bir gama ışını patlamasından gelen sinyaller.
Patlamanın emisyonunun yerçekimsel merceklenmesi, bilim adamlarını
insanı, bozon yıldızları veya karanlık madde küme-
orta kütleli kara deliğe yönlendirdi. olduğuna dair ikna edici bir kanıt sunuyor. Az sayıda bilim
Üçüncü kara delik türü, süper kütleli kara deliktir. Bunlar milyarlarca leri gibi diğer egzotik nesnelerin olasılığı hakkında
güneş kütlesine sahip olabilir. Gökbilimciler, çoğu galaksinin çekir- spekülasyon yapmaya devam etmişti.
değinde süper kütleli kara delikler olduğuna inanıyor. Sagittarius A* kara deliklerin kozmosun
Kendi Samanyolu galaksimizin merkezinde bulunan Sagittarius A*, şiddetli, açgözlü canavarları olarak tipik
güneşimizin kütlesinin yaklaşık 4 milyon katı ve yaklaşık 37 milyon mil tasvirinin aksine, yalnızca bir damla
çapındadır. malzeme tüketiyor. Harvard-Smithso-
Sagittarius A* olarak bilinen kara deliğin kendisi görülemez çünkü hiç- nian Astrofizik Merkezi'nden Michael
bir ışık veya madde çekimsel tutuşundan kaçamaz. Ancak gölgesi, Johnson, " Sagittarius A* bir insan
uçurumun üzerinde ışık hızına yakın bir hızla dönen parlak, bulanık bir olsaydı, her milyon yılda bir tek pi-
ışık halkası ve madde tarafından izlenir. rinç tanesi tüketirdi" dedi.
Sagittarius A* nispeten küçüktür, yani toplan-
ma diskindeki toz ve gaz haftalar yerine da-
kikalar içinde yörüngede dönerek bir gözlem-
den diğerine hareketli bir hedef oluşturur.
Markoff, gözlemleri, yavaş deklanşör hızına
sahip bir kamera kullanarak kuyruğunu
kovalayan bir köpek yavrusunu fotoğra-
flamaya çalışmakla karşılaştırdı. Bilim
adamları ayrıca galaktik düzleme bakmak
ŞEKİL-2 ve görüntülerinden araya giren yıldızları
ve toz bulutlarını filtrelemek zorunda
Resim-2: Sagittarius A* adlı bir dev olan Samanyolu'nun merkezin- kaldılar. Bu faktörlerin bazı kombi-
deki süper kütleli kara deliğin bir görüntüsü Event Horizon Teleskobu nasyonları - ve muhtemelen bazı aşırı
tarafından 12 Mayıs 2022'de ortaya çıkarıldı. (Resim kredisi: Event kara delik fenomeni - görüntüdeki
Horizon Telescope işbirliği) parlak lekeleri açıklıyor.
56 • İNOVASYON KÜLTÜRÜ / HAZİRAN 2022 HAZİRAN 2022 / İNOVASYON KÜLTÜRÜ • 57